HIV, Vailaau, ma Faamaʻi Fatugao
Anotusi
- Le mea e fai e fatugaʻo
- Faʻafefea e le HIV ona faʻaleagaina le fatugaʻo
- Antiretroviral togafitiga ma faʻamaʻi fatugaʻo
- Faʻataʻitaʻia mo faʻamaʻi fatugaʻo
- Puleaina o le HIV ma le maʻi fatu
- Q:
- A:
Faatomuaga
Antiretroviral togafitiga o loʻo fesoasoani i tagata e maua ile HIV ia ola umi ma sili atu nai lo se isi lava taimi muamua. Peitaʻi, o tagata e maua i le HIV o loʻo tele pea le ono lamatiaga o isi faʻafitauli tau soifua maloloina, e aofia ai ma faʻamaʻi ole fatugaʻo. O faʻamaʻi fatugaʻo e mafai ona avea ma faʻaiuga o se siama o le HIV poʻo vailaʻau na faʻaaogaina e togafitia ai. Laki, i le tele o tulaga, fatugaʻo faʻamaʻi e mafai ona togafitia.
Nei o ni nai mea e iloa e uiga i le aʻafiaga o fatugaʻo faʻamaʻi i tagata ma HIV.
Le mea e fai e fatugaʻo
O fatugaʻo o le tino o le faʻamamāina faiga. O le paga totoga lea e aveʻesea le vailaʻau oona ma le soona suavai mai le tino. O le suavai mulimuli ane tuua le tino e ala i miaga. Taʻitasi fatugaʻo i ai sili atu ma le miliona laʻau faʻamama sauniuni e faʻamama le toto o otaota oloa.
Pei o isi vaega o le tino, e mafai foi ona manua le fatugaʻo. O manuaga e mafai ona mafua mai i maʻi, manuaga, po o nisi vailaʻau. A manuʻa fatugaʻo, e le mafai ona faʻatino lelei a latou galuega. Le lelei gaioiga gaioiga mafai ona taitai atu ai i le faaputuina o otaota oloa ma suavai i le tino. O faʻamaʻi fatugao e mafai ona mafua ai le lelava, fulafula i vae, manava o maso, ma le le mautonu o le mafaufau. I tulaga ogaoga, e mafai ona mafua ai le oti.
Faʻafefea e le HIV ona faʻaleagaina le fatugaʻo
Tagata e maua i siama ole HIV faʻatasi ai ma le maualuga ole avega viral poʻo le maualalo ole CD4 cell (T cell) e ono maua ile faʻamaʻi ole fatugaʻo. O le siama o le HIV e mafai ona osofaʻia le faʻamama i fatugaʻo ma taofi i latou mai le galue sili. O lenei aʻafiaga e taʻua o le nephropathy e fesoʻotaʻi ma le HIV, poʻo le HIVAN.
E le gata i lea, o le aʻafiaga o faʻamaʻi fatugao e ono maualuga atu i tagata e:
- e maua i le maʻisuka, toto maualuga, poʻo le hepatitis C
- e matua atu nai lo le 65 tausaga
- i ai se tagata o le aiga e maua i le maʻi fatu
- o Aferika Amerika, Native American, Hispanic American, Asia, poʻo le Pacific Islander
- ua faʻaogaina vailaʻau e faʻaleagaina le fatuga mo le tele o tausaga
I nisi tulaga, nei faʻaopoopoga lamatiaga mafai ona faʻaititia. Mo se faʻataʻitaʻiga, lelei le puleaina o le toto maualuga, suka, poʻo le hepatitis C e mafai ona faʻaititia ai le ono maua i faʻamaʻi fatugaʻo mai nei tulaga. E le gata i lea, o le HIVAN e le masani ai i tagata e maualalo le viral load o loʻo i ai le cell T i totonu o le tulaga masani. O le inuina o a latou vailaʻau e pei ona faʻatonuina e mafai ona fesoasoani ai i tagata e maua ile HIV e faʻatumau a latou viral viral and T cell count i le mea e tatau ona iai. O le faia o lenei mea e mafai foi ona fesoasoani e puipuia le faʻaleagaina o fatugaʻo.
O nisi tagata e maua ile HIV atonu e leʻo iai ni mea nei e ono aʻafia ai ile faʻatamaʻi ole fatu-faʻatosina e le HIV. Peitai, o vailaʻau e faʻatautaia le siama o le HIV ono mafua ai le faʻateleina o le lamatiaga o le faʻamaʻi fatu.
Antiretroviral togafitiga ma faʻamaʻi fatugaʻo
Antiretroviral togafitiga e mafai ona matua aoga i le tuʻuina i lalo viral avega, faamalosia T sela numera, ma taofi HIV mai le osofaʻia o le tino. Peitai, nisi antiretroviral vailaʻau mafai mafua mafua fatugai faʻalavelave i nisi tagata.
O vailaʻau e mafai ona aʻafia ai le faʻamamaina o le fatuga e aofia ai:
- tenofovir, o le vailaʻau i Viread ma se tasi o vailaʻau i le tuʻufaʻatasiga o vailaʻau Truvada, Atripla, Stribild, ma Complera
- indinavir (Crixivan), atazanavir (Reyataz), ma isi vailaʻau e taofiofia ai le HIV, lea e mafai ona faʻapipiʻiina totonu o le alavai o le fatugaʻo, ma mafua ai maʻa fatu.
Faʻataʻitaʻia mo faʻamaʻi fatugaʻo
Ua fautuaina e le au atamamai, o tagata na tofotofoina lelei le HIV, e suʻesuʻeina foi mo maʻi o fatugaʻo. Ina ia faia lenei mea, o le a faʻatonuina e se tausi soifua maloloina faʻatonutonu le toto ma miaga suʻega.
O nei faʻataʻitaʻiga e fua ai le maualuga o le polotini i le miaga ma le maualuga o le lapisi meaola fatu i le toto. O faʻaiuga e fesoasoani i le tautua e faʻamautinoa pe faʻafefea ona galue lelei fatugaʻo.
Puleaina o le HIV ma le maʻi fatu
O faʻamaʻi fatugaʻo o se faʻafitauli o le HIV e masani ona mafai ona togafitia. E taua mo tagata e maua ile HIV e faʻatulaga ma tausi taimi mo le siakiina o tausiga ma a latou fomaʻi tausi soifua. I taimi o nei tofiga, e mafai e le kamupani o loʻo tuʻuina atu ona talanoaina le auala sili e faʻatautaia ai le soifua maloloina e faʻaititia ai le ono maua o isi faʻafitauli.
Q:
E i ai ni togafitiga pe a fai ou te maua i le maʻi fatu?
A:
E tele filifiliga e mafai e lau fomaʻi ona suʻesuʻe faʻatasi ma oe. Latou te ono fetuʻunaʻia lau metotia o le ART pe avatu ia te oe fualaʻau toto poʻo diuretics (vai fualaʻau) poʻo mea uma e lua. E ono mafaufau foʻi lau fomaʻi i le faʻamamāina o le toto i lou toto. O le tuiina o fatugaʻo e ono avea ma filifiliga. O lau togafitiga o le a faʻamoemoe i le taimi na maua ai lou maʻi fatugao ma pe o le a lona ogaoga. Isi tulaga soifua maloloina o ia te oe o le a mafua ai foi i.
Tali sui ai manatu oa matou fomaʻi faʻapitoa. O mea uma e aofia ai e faʻatauaina lava faʻamatalaga ma e le tatau ona mafaufauina o se fautuaga faʻafomaʻi.