Faʻaletino-fesoʻotaʻi malolo malolo

O faʻamaʻi e fesoʻotaʻi ma feusuaiga e faʻasolosolo mai aiga e ala i se tasi o X poʻo Y chromosome. X ma Y o feusuaʻiga chromosome.
E tupu le tofi pe a le masani ai le kenera mai le tasi matua mafua ai faʻamaʻi, e ui lava o le faʻafetaui gafa mai le isi matua e masani. O le kenera kenera puleʻi.
Ae i le malolo tofi tofi, o tutusa genes tatau ona le masani ai e mafua ai faʻamaʻi. Afai naʻo le tasi le keni i le paga e le masani ai, e le tupu le faʻamaʻi pe e malu. O se tasi e i ai le tasi le masani ai gaʻoa (ae leai ni faʻailoga) e taʻua o le ave. O feaveaʻiga mafai ona pasi pasi genes ia latou fanau.
O le upu "faʻafesoʻotaʻiga fesoʻotaʻiga" e masani ona faʻasino i le X-fesoʻotaʻi faʻamalolo.
O faʻamaʻi e manaʻomia e fesoʻotaʻi ile X e masani ona tupu i tama. E naʻo le tasi le X chromosome a aliʻi.O le tasi recessive gene i luga o lena X chromosome o le a mafua ai le faʻamaʻi.
O le Y chromosome o le isi afa o le XY gene paʻaga i le aliʻi. Peitai, o le Y chromosome e le aofia ai le tele o ituaiga o le X chromosome. Ona o lena, e le puipuia le tamaloa. O faʻamaʻi e pei o le hemophilia ma le Duchenne muscular dystrophy e afua mai i le gafa o le genes i le X chromosome.
FAASINO MATAUPU
I maitaga taʻitasi, afai o le tina o se aveina o se faʻamaʻi (e naʻo le tasi le masani X chromosome) ma le tama e le o se feaveaʻiga mo le faʻamaʻi, o le faʻamoemoe faamoemoeina o
- 25% avanoa o se tama soifua maloloina
- 25% avanoa o se tama maʻi
- 25% avanoa o se teine soifua maloloina
- 25% avanoa o se teine feaveaʻi e aunoa ma faʻamaʻi
Afai o le tama ua i ai le faʻamaʻi ma le tina e le o se feaveaʻi, o le faamoemoe taunuʻuga o:
- 50% avanoa o le mauaina o se tama soifua maloloina
- 50% avanoa o le i ai o se teine e aunoa ma le faʻamaʻi o ia o se feaveaʻi
O lona uiga e leai se tasi o lana fanau o le a faʻaalia faʻailoga o le faʻamaʻi, ae o le uiga na mafai ona pasi atu i fanau a lana tama.
X-fesoʻotaʻi FAʻAMATALAGA MATAʻUTU I FUA
Tamaʻitaʻi mafai ona maua i se X-fesoʻotaʻi faʻamalieina faʻamaʻi, ae o lenei e seasea lava. O se kenera masani i luga o le X chromosome mai matua taʻitasi o le a manaʻomia, talu ai o le fafine e lua X chromosome. E mafai ona tupu lenei mea i ata e lua o loʻo i lalo.
I maitaga taʻitasi, afai o le tina o se ave ma le tama ua i ai le faʻamaʻi, o le faamoemoe taunuʻuga o:
- 25% avanoa o se tama soifua maloloina
- 25% avanoa o se tama ma le faʻamaʻi
- 25% avanoa o se teine feaveaʻi
- 25% avanoa ole teine e maua ile faʻamaʻi
Afai e maua uma le tina ma le tama i le maʻi, o faʻamoemoe e taunuʻu mai o:
- 100% avanoa ole tamaititi e maua ile faʻamaʻi, pe tama pe teine
O le faigata o se tasi o nei vaʻaiga e lua e matua maualalo lava o faʻamaʻi o le manaʻoga o le X-fesoʻotaʻi o nisi taimi e taʻua o tamaʻi maʻi. Peitai, e le saʻo faʻatekinolosi lenei.
Fafine fafine mafai ona i ai le masani X chromosome e le masani ona faʻagaoioia. E taʻua lea mea o le "skewed X-inactivation." O nei tamaʻitaʻi ono i ai ni faʻailoga foliga tutusa ma tama, pe latou te ono maua na o auga agamalu.
Tofi - feusuaʻiga-fesoʻotaʻi recessive; Genetics - feusuaʻiga-fesoʻotaʻi recessive; X-fesoʻotaʻi malolo
Kenese
Feero WG, Zazove P, Chen F. Fomaʻi faʻafomaʻi. I: Rakel RE, Rakel DP, eds. Tusitusiga o Faʻafomaʻi Aiga. 9th ed. Filatelefaia, PA: Elsevier Saunders; 2016: mata 43.
Gregg AR, Kuller JA. Tagata genetics ma mamanu o tofi. I totonu: Resnik R, Lockwood CJ, Moore TR, Greene MF, Copel JA, Silver RM, eds. Creasy ma Resnik's Maternal-Fetal Faʻafomaʻi: Mataupu Faavae ma Faʻataʻitaʻi. 8th ed. Filatelefia, PA: Elsevier; 2019: mata 1
Jorde LB, Carey JC, Bamshad MJ. Feusuaiga-fesoʻotaʻi ma nontraditional auala o tofi. I: Jorde LB, Carey JC, Bamshad MJ, eds. Fomaʻi Genetics. 6th ed. Filatelefia, PA: Elsevier; 2020: mata 5.
Korf BR. Mataupu Faavae o kenera. I totonu: Goldman L, Schafer AI, eds. Faʻafomaʻi Goldman-Cecil. 26th lomiga. Filatelefia, PA: Elsevier; 2020: chap 35.